Dhanë jetën për Çlirimin e Sarandës, ende pas 80 vjetësh ushtarët Britanikë nuk kanë një pllakatë përkujtimi
Më 9 tetor, qyteti i Sarandës përkujton një nga momentet më të rëndësishme në historinë e tij – Çlirimin nga forcat gjermane në vitin 1944. Por, ndërsa përgatitjet për këtë ngjarje po fillojnë me dekorime të qytetit dhe shpalosje të flamujve kombëtarë, një e vërtetë e hidhur del në pah: edhe pas 80 vitesh, nuk ka ende një pllakë përkujtimore për ushtarët britanikë që dhanë jetën në këtë betejë.
Çlirimi i Sarandës – Një Sakrificë e Haruar
Më 9 tetor 1944, pas disa orësh luftimesh intensive, trupat britanike arritën të çlirojnë pikat strategjike që mbaheshin nga forcat gjermane në Sarandë. Kjo betejë shënoi fillimin e largimit të trupave gjermane drejt Greqisë, duke i dhënë fund pushtimit të qytetit. Gjatë këtij operacioni, që ishte pjesë e planit britanik “Sugar Beach,” 6 ushtarë britanikë dhanë jetën, ndërsa 16 të tjerë mbetën të plagosur. Këto forca bashkëpunuan me partizanët shqiptarë, të cilët, pasi qëndronin të stacionuar në Volloder, hynë në qytet pas largimit të gjermanëve.
Një E Vërtetë e Hidhur e Pasluftës
Pas largimit të forcave gjermane dhe hyrjes së partizanëve në qytet, filloi një periudhë persekutimi ndaj kundërshtarëve të bindjeve komuniste. Shumë familje patriotike, që nuk ndanin bindjet e regjimit të ri, u persekutuan dhe u trajtuan me brutalitet. Në kujtesën e banorëve të Sarandës, ende mbeten skenat makabre të kufomave të tërhequra zvarrë në det me skaf. Ky është një kapitull i errët i historisë, i cili ende sjell dhimbje në memorien kolektive të qytetit.
Një Pllakë Përkujtimore e Munguar
Më e trishtueshmja është se, edhe pse kanë kaluar dekada, kontributi i ushtarëve britanikë që dhanë jetën për çlirimin e Sarandës nuk është përkujtuar siç duhet. Në çdo përvjetor të çlirimit të qytetit, emrat e tyre janë anashkaluar, dhe deri më sot, Saranda nuk ka një pllakë përkujtimore që nderon sakrificën e tyre.
Pranimi i Kontributit Britanik nga Gramoz Ruçi
Për herë të parë zyrtarisht, kontributi i ushtarëve britanikë u pranua nga Gramoz Ruçi, ish-kryetar i Parlamentit, gjatë përkujtimit të 75-vjetorit të çlirimit të Sarandës. Me anë të një letre përshëndetëse, Ruçi vlerësoi banorët e Sarandës dhe ish-partizanët e Brigadave 12, 14 dhe 19. Në këtë mesazh, ai pranoi publikisht se çlirimi i Sarandës ishte meritë e partizanëve shqiptarë dhe aleatëve britanikë.
Në mesazhin e tij, Ruçi theksoi se “sot është dita të përkulemi para kujtimit të 11 dëshmorëve të Atdheut, që ranë heroikisht në betejën për çlirimin e Sarandës. Të kujtojmë me nderim luftëtarët e kompanisë parashutiste të Forcave Mbretërore Britanike, të cilët luftuan për çlirimin e Sarandës, krahas partizanëve shqiptarë. Të përkulemi para kujtimit të 6 ushtarëve britanikë që dhanë jetën për çlirimin e qytetit dhe të cilëve Saranda dhe gjithë Shqipëria u janë përjetë mirënjohës.”
View this post on Instagram
Operacioni “Sugar Beach” dhe Ndihma e Britanikëve
Më 6 tetor 1944, trupat britanike filluan zbarkimin në plazhin e Kakomesë, disa kilometra në veri të Sarandës, si pjesë e operacionit “HOUNDFORCE”. Qëllimi ishte kapja e qytetit nga veriu, ndërsa forcat e parashutistëve zbarkuan në jug. Pavarësisht kushteve të vështira, trupat britanike arritën të marrin objektivin e tyre dhe të japin një ndihmë të madhe në çlirimin e qytetit.
Një Mungesë Përkujtimore që Duhet Plotësuar
Me kalimin e kohës dhe afrimin e përvjetorit të 80-të të çlirimit të Sarandës, mbetet e rëndësishme që qyteti të nderojë sakrificën e të gjithë atyre që dhanë jetën për lirinë e tij. Saranda ka nevojë për një pllakë përkujtimore që të përjetësojë kujtimin e këtyre ushtarëve dhe të përçojë mesazhin e bashkëpunimit dhe sakrificës ndërkombëtare për lirinë e saj.
Sot festohet 9 Tetori, dita kur trupat britanike çliruan Sarandën
Website Saranda Web
Facebook Saranda Web
Instagram saranda.web
Youtube sarandaweb
Tiktok saranda.web
Pinterest sarandaweb
in sarandaweb
