Pensionistët s’do marrin të gjithë nga 5,000 lekë, kush ka më pak, merr më shumë
Ndërkohë që pritet me padurim shpërblimi i fundvitit për pensionistët, Ministria e Ekonomisë dhe Instituti i Sigurimeve po shqyrtojnë një skemë të re shpërndarjeje, e cila përfshin ndarjen e pensionistëve në fasha bazuar në pagesat mujore që ata marrin. Kjo qasje, sipas autoriteteve, synon të ndihmojë më shumë ata që marrin pensione të ulëta, duke krijuar një diferencim të ndjeshëm mes kategorive të përfituesve.
Edhe pse ideja e mbështetjes së pensionistëve më në nevojë tingëllon pozitive në teori, ajo ngre një sërë pyetjesh dhe shqetësimesh për mënyrën se si kjo do të zbatohet në praktikë. Së pari, pse pensionistët me kontribute të plota duhet të marrin më pak shpërblim? A nuk krijon kjo një ndjenjë padrejtësie për ata që kanë punuar një jetë të tërë dhe kanë kontribuar më shumë në skemat e sigurimeve shoqërore?
Për më tepër, mungesa e transparencës në vlerat konkrete të shpërblimit dhe mënyrën e përllogaritjes shton paqartësitë. Ministria ka njoftuar se skema do të bëhet publike brenda nëntorit, por ky afat i vonuar le pak kohë për debat dhe korrigjime, duke i lënë qytetarët në pritje dhe pasiguri.
Aktualisht, janë planifikuar 3.65 miliardë lekë për shpërblimin e 791 mijë pensionistëve. Megjithatë, kjo vlerë duket e pamjaftueshme dhe rishikimi i buxhetit për të tretën herë është një sinjal i qartë i dobësive në planifikimin financiar. Pyetja që lind është: a do të mund të përballojë buxheti shtetëror këtë barrë shtesë pa shkaktuar tronditje në sektorë të tjerë të ekonomisë?
Ndryshimet e parashikuara për vitin 2025, me indeksimin e pensioneve në prill dhe rritjen e tyre me 3.5%-3.7%, tregojnë një përpjekje për të adresuar ndikimin e inflacionit. Por, nëse nuk zgjidhet qartë dhe drejt ndarja e bonuseve, rrezikohet të krijohen përçarje mes kategorive të ndryshme të pensionistëve dhe të rritet perceptimi se politikat sociale përdoren më shumë si mjet elektoral sesa si zgjidhje reale për problemet e qytetarëve.
Bonusi i fundvitit duhet të jetë një shenjë vlerësimi dhe ndihme për të gjithë pensionistët, jo një burim përçarjeje. Ndërkohë që qeveria deklaron se po vepron në interes të atyre më në nevojë, ndarja në fasha dhe mungesa e qartësisë financiare përforcon skepticizmin mbi efektivitetin dhe drejtësinë e këtij procesi. Transparenca, planifikimi i mirë dhe një shpërndarje e barabartë janë të domosdoshme për të shmangur keqkuptimet dhe për të ndihmuar vërtet ata që kanë më shumë nevojë.
