Me fillimin e vitit të ri shkollor 2024-2025, statistikat e reja nga Zyra Vendore Arsimore (ZVAP) Sarandë-Konispol-Delvinë tregojnë një rënie të dukshme të numrit të nxënësve, një sinjal shqetësues për të ardhmen e arsimit në këtë rajon. Këtë vit, në bankat e shkollës do të ulen 4179 nxënës, 141 më pak se një vit më parë, ku numri ishte 4320. Kjo rënie e vazhdueshme e numrit të nxënësve ngre pyetje të mëdha rreth politikave arsimore dhe mungesës së vëmendjes ndaj sfidave demografike.
Në qytetin e Sarandës, dy shkollat 9-vjeçare do të vazhdojnë të punojnë me dy turne, një praktikë që në vend që të jetë zgjidhje, reflekton dështimin për të adresuar nevojat e mësimdhënies. Ndërkohë që infrastruktura arsimore duket se nuk është përmirësuar, mungesa e investimeve në ndërtimin e shkollave të reja ose zgjerimin e ekzistueseve ka rezultuar në mbipopullim. Kjo jo vetëm që ndikon negativisht në cilësinë e arsimit, por edhe në mirëqenien fizike dhe psikologjike të nxënësve dhe mësuesve.
A janë këto dy turne një zgjidhje e përkohshme apo një problem që do të thellohet në vitet e ardhshme? Me rënien e numrit të nxënësve dhe indiferencën e qeverisë për të hapur Eco Campusin, ka rrezik që ky sistem të bëhet normë.
Një tjetër aspekt shqetësues që del në pah është fenomeni i rënies së numrit të nxënësve, një tregues i braktisjes së zonave rurale nga familjet e reja, të cilat kërkojnë mundësi më të mira jetese dhe arsimimi në qytete të mëdha ose jashtë vendit. Megjithëse këtë vit nuk ka pasur shkolla të mbyllura në Sarandë, Konispol, apo Delvinë, pyetja që shtrohet është: për sa kohë do të mund të mbijetojnë këto shkolla nëse trendi vazhdon?
Ky fenomen është një pasqyrim i drejtpërdrejtë i mungesës së zhvillimit ekonomik dhe mundësive në këto zona, dhe nëse institucionet përgjegjëse nuk veprojnë, rrezikojmë një braktisje masive që do të ndikojë negativisht në të ardhmen e brezave të rinj.
Pavarësisht numrit të nxënësve që ulen për herë të parë në bankat e shkollës, rreth 350 këtë vit, struktura aktuale duket e paaftë për të krijuar kushte të qëndrueshme arsimimi. Me ritmin e ngadalshëm të reformave dhe mungesën e investimeve në infrastrukturë, ekziston rreziku që arsimi të mos arrijë standardet e kërkuara për përgatitjen e gjeneratave të ardhshme.
Rënia e numrit të nxënësve dhe problemet e vazhdueshme me kapacitetin shkollor tregojnë qartë se sistemi arsimor në zonën Sarandë-Konispol-Delvinë ka nevojë për një reformë të thellë. Pa masa konkrete dhe investime strategjike, ka rrezik që ky fenomen të përshpejtohet, duke ndikuar jo vetëm në cilësinë e arsimit, por edhe në zhvillimin e përgjithshëm të rajonit.