Një krahasim i fundit i çmimeve mes Shqipërisë dhe vendeve fqinje si Italia dhe Greqia ka nxjerrë në pah një paradoks që i shqetëson shumë qytetarë shqiptarë: produktet ushqimore bazë në Shqipëri janë shpesh më të shtrenjta se në këto vende. Ky fenomen është veçanërisht i dukshëm tek produktet e importuara.
Faktorët që ndikojnë në çmime më të larta
Një nga shkaqet kryesore të diferencës së çmimeve është kostoja e transportit dhe importit. Produktet që vijnë nga jashtë përballen me tarifa doganore, shpenzime të transportit dhe kosto shtesë që lidhen me zinxhirin e furnizimit. Për shembull, një litër qumësht i importuar që në vendin e tij të prodhimit kushton më pak, në Shqipëri shitet më shtrenjtë për shkak të këtyre shtesave.
Në ndryshim nga Italia dhe Greqia, ku një pjesë e madhe e produkteve ushqimore janë të prodhuara vendas, Shqipëria mbështetet ndjeshëm në import. Si rezultat, qytetarët shqiptarë paguajnë më shumë për të njëjtat mallra që në vendet e origjinës janë më të lira.
Abuzimet dhe mungesa e kontrollit shtetëror
Një tjetër faktor shqetësues është abuzimi nga tregtarët shqiptarë, të cilët shpesh rrisin marzhin e fitimit deri në 50% ose më shumë. Kjo ndodh për shkak të mungesës së kontrolleve efektive nga institucionet përkatëse.
Në vendet si Italia dhe Greqia, mekanizmat shtetërorë janë më të fortë në monitorimin e çmimeve dhe në penalizimin e abuzimeve. Në Shqipëri, megjithëse ka institucione përgjegjëse për këtë fushë, zbatimi i rregullave shpesh mbetet i dobët, duke i lënë konsumatorët në mëshirën e tregut.
Si mund të ndryshojë situata?
Për të ulur çmimet dhe për të mbrojtur qytetarët, ekspertët sugjerojnë:
- Kontrolle të rrepta nga shteti – Monitorimi i faturave dhe i marzheve të fitimit në treg do të kufizonte abuzimet.
- Nxitja e prodhimit vendas – Mbështetja e prodhuesve vendas mund të ulë varësinë nga importet dhe të stabilizojë çmimet.
- Forcimi i konkurrencës – Hapja e tregut për më shumë operatorë ekonomikë mund të krijojë presion për uljen e çmimeve.
Ndërsa qytetarët shqiptarë përballen çdo ditë me rritjen e çmimeve, krahasimi me vendet e zhvilluara dhe fqinjët tregon se zgjidhjet janë të mundshme. Rritja e transparencës dhe përgjegjshmërisë në treg mund të sjellë një ndryshim të ndjeshëm në përballimin e kostove të jetesës për konsumatorët shqiptarë.
Website Saranda Web
Facebook Saranda Web
Instagram saranda.web
Youtube sarandaweb
Tiktok saranda.web
Pinterest sarandaweb
in sarandaweb
